Daarnaast wil de regering de bezwaarmogelijkheden tegen woningbouwplannen beperken en de bestuursrechter minder tijd geven om tot een uitspraak te komen. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zou beroepen tegen diverse besluiten direct gaan behandelen waarbij de procedure bij de rechtbank wordt overgeslagen. Verder zou de Afdeling bestuursrechtspraak deze procedures binnen zes maanden moeten behandelen. De versnelde behandeling gaat gelden voor diverse besluiten op grond van de nieuwe Omgevingswet, waaronder de Bopa (vergunning voor een “buitenplanse omgevingsplanactiviteit” vergelijkbaar met de Wabo-afwijkvergunning). De verwachting is dat gemeenten en initiatiefnemers het instrument Bopa vanaf januari 2024 veel zullen gaan gebruiken. Het college van B&W kan een (woningbouw)plan, dat afwijkt van het gemeentelijke omgevingsplan, daarmee vrij eenvoudig binnen enkele weken vergunnen. Belanghebbenden kunnen daarna rechtstreeks in beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in Den Haag, die dan binnen zes maanden uitspraak moet doen (termijn van orde). Hoger beroep is daarna niet meer mogelijk.
De Raad van State (Afdeling advisering) heeft de regering op 27 november 2023 geadviseerd over dit wetsvoorstel. Met name over het concentreren van de beroepen over woningbouwplannen bij haar Afdeling bestuursrechtspraak is de Raad van State kritisch:
- Het nut en de noodzaak hiervan moet beter onderbouwd worden.
- Het schrappen van het beroep in 2 instanties doet afbreuk aan de rechtsbescherming in Nederland zoals vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht en de Omgevingswet. Als rechters elkaar scherp kunnen houden is dit goed voor de rechtsstaat. Als de regering dit wil, kan dit beter in een afzonderlijke wet geregeld worden, dan verstopt in deze wet en dan ook breder dan alleen bij woningbouwplannen.
- Het concentreren van beroepen kan leiden tot overbelasting van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Als de regering dit wil, moet er fors geïnvesteerd worden in uitbreiding van de capaciteit van de Raad van State.
De Raad van State adviseert dit wetsvoorstel niet bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal in te dienen, tenzij het is aangepast. Ik ben benieuwd wat de (demissionaire) regering nu gaat doen. Het zal niet de eerste keer zijn dat een advies van de Raad van State wordt genegeerd door de regering. Meer informatie? Lees dan hier verder: Wet versterking regie volkshuisvesting. - Raad van State